Aandacht besteden aan filtratie loont

Tijs Kierkels

Twee praktijkproeven hebben meer inzicht gegeven in het nut van filtratie van drainwater. De voordelen zijn een schoner systeem en betere werking van de ontsmettingsinstallatie. Filtratie is altijd maatwerk; het effect hangt af van de bedrijfssituatie en de teelt.

De proeven zijn onderdeel van het project ‘Invloed van Filtratie’. Voorafgaand hebben onderzoekers drie soorten filterstraten vergeleken bij het Innovatie en Demo Centrum Water in Bleiswijk. Daarna zijn de praktijkproeven herfst vorig jaar opgestart. De resultaten zijn onlangs met de tuinders geëvalueerd.

Ozoninstallatie effectiever
Bij een komkommerbedrijf is de eigen aanpak met een bandfilter vergeleken met een filterstraat die bestond uit een schermfilter van 25 micron plus een ringenfilter van 10 micron. “Het doel van de proef was om zoveel mogelijk zwevende deeltjes uit vuile water te halen. Dat maakt de ozoninstallatie effectiever”, vertelt projectleider Jim van Ruijven van Wageningen University & Research.
“We hebben de deeltjes vóór en ná het oude en het nieuwe systeem gemeten. Visueel was het water veel schoner bij de fijnere filtratie (combinatie scherm- en ringenfilter) en dat bleek ook uit de metingen. Dat had tot gevolg dat de badgetijden voor de ozonbehandeling korter werden en dus de capaciteit hoger. Dat bespaart ook op stroomkosten. De teler was tevreden over de waterkwaliteit”, vertelt hij.

Hergebruik spoelwater
Om het spoelwater volledig te kunnen hergebruiken werd het opgevangen in een buffertank en vervolgens met een klein pompje (dus langzaam) op een zwaar bandfilter gebracht. Het zakt dan langzaam door doek en filterkoek. “Dat werkt heel goed, blijkt uit metingen. Veel beter dan als je een gewoon doekfilter na de drainput gebruikt. Dan gaat er veel water overheen en heb je snel nieuw doek nodig”, zegt hij.
Het doek was 100 g/m2, twee keer zo zwaar als normaal. “De eye-opener was dat het doekfilter overgedimensioneerd moet zijn ten opzichte van de waterstroom. Dat kost wel extra investering, maar je verbruikt veel minder doek en je krijgt een veel betere waterkwaliteit”, vertelt de projectleider.
Van belang is ook op welke plek in het systeem de filtering precies plaatsvindt. Van Ruijven: “Liefst nà de vuildraintank. Want daar gaat toch ook van alles in groeien. Als je de filterstraat na die tank plaatst, bereik je de maximale effectiviteit voor de ozonontsmetting.”

Phalaenopsis
De tweede praktijkproef vond plaats bij een phalaenopsisbedrijf. Door de aard van het gebruikte substraat zitten er heel veel zwevende deeltjes in het retourwater. Bovendien is op dit bedrijf de afstand tussen vuildraintank en watertechnische ruimte groot. De leiding daartussen (100 meter lang) is gevoelig voor verstopping.
Het bedrijf gebruikte al een SAF-filter (25 micron). Die aanpak is vergeleken met een filterstraat, bestaande uit een gaasfilter (25 micron) gevolgd door een fiberfilter van 3 micron. “Het belangrijkste doel hier was om de transparantie van het water te verbeteren zodat de UV-installatie beter werkt. Dat is niet helemaal gelukt. Het bedrijf gebruikt als chelaat EDDHA. Dat krijg je er met filtratie niet uit, terwijl het wel sterk bepalend is voor de UV-transmissie.”
Toch was er verschil tussen de twee manieren van filtering. “Op een gegeven moment ging de UV-transmissie richting de ondergrens. Met de nieuwe filterstraat tilden we de transmissie net over de drempelwaarde heen, zodat de ontsmetter toch door kon gaan. Het verschil was maar een paar procent”, vertelt hij.

Zwevende deeltjes
De proef was te kort om te bepalen of de lange leiding minder verstopte. Op zich zou dat wel logisch zijn, want de onderzoekers maten veel minder zwevende deeltjes.“We hebben ervan geleerd, en dat is ook de bedoeling van dit soort praktijkproeven. Ook hier bleek de inrichting van het systeem cruciaal. De teler had de ozoninstallatie over de vuildraintank staan. Eigenlijk moet je de filterstraat dan vóór de vuildraintank zetten. Dan krijg je minder vervuiling in de tank en werkt de ozoninstallatie beter.” Verder zou afzien van het gebruik van rood ijzer de UV-ontsmetting verbeteren, maar dat valt buiten dit filtratieproject.

Het project ‘Invloed van Filtratie’ is nu afgerond. Het rapport met conclusies verschijnt eind van het jaar.

WUR en KWR voeren het onderzoek uit. De betrokken toeleveranciers zijn: Priva, Fiber Filtration, ECOfilter, Moor Filtertechniek en UVAR Holland. Horticoop Technical Services is aangesloten als installateur. Financiers zijn Topsector T&U, TKI Watertechnologie en Stowa.

Meer nieuws