Waterzuivering

Zuiveringsplicht

Per 1 januari 2018 geldt een verplichte zuivering van restwaterstromen. Zuiveringsinstallaties moeten dan de gewasbeschermingsmiddelen met minimaal 95% verwijderen uit het te lozen water (let op: het WG is altijd leidend). Het betreft drainwater bij substraatteelt, drainagewater bij grondgebonden teelt en filterspoelwater (indien gespoeld met drain- of bemest gietwater). Het stappenplan zuiveren lozingswater geeft inzicht in hoe u op uw bedrijf tot de juiste invulling van de zuiveringsplicht kan komen.

Handhaving zuiveringsplicht

In maart 2018 is de Werkwijze toezicht zuiveringsplicht glastuinbouw vastgesteld. De werkwijze is niet alleen beschikbaar voor toezichthouders, maar ook voor ondernemers. In de werkwijze staat hoe het toezicht en de handhaving kunnen worden uitgevoerd. Doel van de werkwijze is om te komen tot een eenduidige handhaving, zodat vragen als 'Welke middelen mag ik nog gebruiken als mijn collectief uitstel heeft?' en 'Mag ik het drain(age)water elders hergebruiken?' in het hele land hetzelfde worden beantwoord.

Waterstromen in beeld?

Om te kunnen voldoen aan de zuiveringsplicht moet u de waterstromen van uw bedrijf goed in beeld hebben. Alleen dan hebben de maatregelen het gewenste effect en weet u zeker dat u binnen de regels handelt. Er zijn diverse tools ontwikkeld om u hierbij te helpen. Bekijk om te beginnen eens het filmpje hiernaast. Ga aan de slag met de praktische tips en de KasWaterWeter of de Webtool Waterstromen. Voor het behoud van het middelenpakket is het van essentieel belang dat er geen restwater in het oppervlaktewater terechtkomt.

Zuiveringstechnieken

Meestal bestaat een zuiveringsinstallatie uit meerdere zuiveringstechnieken. Wageningen University & Research, business unit Glastuinbouw stelde een overzicht samen van verschillende zuiveringstechnieken met de leveranciers. Daarnaast ontwikkelden zij, samen met KWR, een rekentool om u een indicatie te geven van de kosten voor het installeren van een zuiveringsinstallatie voor uw specifieke situatie, zonder bij iedere toeleverancier een offerte op te hoeven vragen. De weergegeven kosten zijn een indicatie, hier kunnen geen rechten aan ontleend worden.

De Beoordelingscommissie Zuiveringsinstallaties Glastuinbouw werkt aan duidelijkheid rondom de wettelijke vereisten waaraan de technische installaties moeten voldoen. Installatiebedrijven kunnen hun technische apparatuur laten beoordelen via een protocol; bekijk hier de werkwijze. Hier vindt u ook de lijst met de installaties die aan de eisen voldoen.

Margreet Schoenmakers (Glastuinbouw Nederland) bezoekt diverse telers die voor diverse zuiveringstechnieken hebben gekozen, bekijk hier de reeks.

Waterspecial Onder Glas
In augustus 2017 verscheen de waterspecial van Onder Glas die mede mogelijk is gemaakt door Glastuinbouw Nederland. Bekijk hier de artikelen.

Nul-lozing

Op 16 maart 2017 is de aanpak aantonen nul-lozing door het Platform Duurzame Glastuinbouw vastgesteld. In deze aanpak wordt omschreven hoe je als ondernemer kunt aantonen dat nul-lozing op het bedrijf aannemelijk is. Daarnaast is vastgelegd hoe een handhaver c.q. toezichthouder (namens bevoegd gezag) dit kan toetsen. Tot slot is afgesproken hoe middels een (voorbeeld) bezoekverslag wordt vastgelegd dat er sprake is van nul-lozing.

Uitgangspunt bij de werkwijze is dat de ondernemer de bewijsvoering verzorgt en dat de toezichthouder controlepunten heeft om deze bewijsvoering te beoordelen en hier een uitspraak over kan doen. De beschreven werkwijze is bruikbaar voor grote en kleine bedrijven en voor zowel complexe als eenvoudige bedrijven. Hierdoor kunnen bepaalde onderdelen van de werkwijze niet voor uw bedrijf van toepassing zijn.

Maatwerk kwel- en inzijging

Het Activiteitenbesluit geeft het bevoegd gezag de mogelijkheid om maatwerk toe te passen “indien door kwel of inzijgend water het ondoelmatig is om ten minste 95% van de werkzame stoffen uit het drainagewater te verwijderen”.

Wanneer maatwerk
In de door het Platform Duurzame Glastuinbouw vastgestelde werkwijze staat dat het ondoelmatig is als niet al het te lozen drainagewater gezuiverd kan worden met een installatie van 0,75 m³/uur/ha. Oftewel, als er zoveel drainagewater is dat de inzet van een zuiveringsinstallatie van 0,75 m³/uur/ha niet toereikend is om al het te lozen water te zuiveren, dan kan er maatwerk worden toegepast. Om dit uit te rekenen kunt u het berekeningsprogramma gebruiken.

In die situaties waarbij in alle dertien registratieperiodes de hoeveelheid drainagewater 1,5 maal zo groot is als de watergift, kan zelfs ongezuiverd lozen worden toegestaan. Die periode wordt dan wel, afhankelijk van het bedrijf, beperkt tot 10 of 15 jaar. Het maatwerk kan aanvullende voorschriften bevatten, zoals de wekelijkse registratie van watergift en drainage. Neem voor het verkrijgen van maatwerk wel zelf tijdig contact op met bevoegd gezag.

Wanneer geen maatwerk
Een belangrijk aspect van de werkwijze is, dat er geen maatwerk zal worden toegepast bij nieuwe bedrijfssituaties waarbij in alle 13 registratieperioden de hoeveelheid drainagewater 1,5 maal zo groot is als de watergift. Dat betekent dat glastuinbouwbedrijven met een grondgebonden teelt vooraf goed de omstandigheden van de ondergrond moeten bepalen, voordat ze zich ergens nieuw vestigen. Naar verwachting betreft dit zo’n 240 hectare van het gehele areaal glastuinbouw.

Collectieve zuivering

Zuiveringscollectieven hebben, onder voorwaarden, de mogelijkheid om uitstel te krijgen tot uiterlijk 1 januari 2021. Zowel op het gebied van exploitatiekosten als op storingsgevoeligheid biedt een collectieve oplossing voordelen. Voor een collectief moet samenwerking worden gezocht met nabijgelegen bedrijven en bevoegd gezag in de regio.

Bekijk hier de lijst met contactpersonen van de waterschappen. Zij zijn gevraagd een coördinerende rol te vervullen en contact over dit onderwerp te houden met de gemeenten (m.b.t. riolering en ruimte) en de omgevingsdienst(en) (vanwege milieu-gerelateerde zaken) en de gemeenten in het gebied.

Lees hier meer over de collectieve zuivering.

In de praktijk

Glastuinbouwbedrijven hebben een individuele zuiveringsplicht van hun restwater en hebben daarbij de mogelijkheid om een collectieve oplossing toe te passen. Voorbeelden hiervan zijn:

DuurSaam Glashelder
Overheden, betrokken sectoren, organisaties en kennisinstituten werken samen aan de ambitie voor voldoende chemisch schoon en ecologisch gezond water voor duurzaam gebruik. Glastuinbouw Nederland is daarom samen met de waterschappen Hunze en Aa’s, en Vechtstromen, de provincies Drenthe en Groningen en de gemeenten Emmen, Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Slochteren het 'Maatregelprogramma DuurSaam Glashelder' gestart. Meer informatie.

AquaReUse
AquaReUse is een concept waarbij het afvalwater van een cluster glastuinbouwbedrijven in Bleiswijk wordt gezuiverd. Dezelfde bedrijven gebruiken het gezuiverde water vervolgens als gietwater. Meer informatie.   

Nieuw Prinsenland
Op Nieuw Prinsenland is een waterzuivering voor het leveren van aanvullend gietwater aan de glastuinbouwondernemers gerealiseerd. Met deze installatie wordt proceswater van de suikerfabriek omgezet naar gietwater voor de glastuinbouwbedrijven in dit gebied. Meer informatie.

Glas Zuiver Water
Binnen het project Glas Zuiver Water (Klazienaveen) wordt onderzocht of afvalwater afkomstig uit de glastuinbouw op biologische wijze efficiënt, collectief en kosteneffectief kan worden gezuiverd. De biologische zuivering vindt plaats door schimmels en helofyten. De schimmels halen de resten gewasbeschermingsmiddelen uit het water en de helofyten de nutriënten. Meer informatie.

Nieuws zuiveringsplicht

Meer Nieuws zuiveringsplicht