Zicht op Water wint Waterinnovatieprijs 2024
Het samenwerkingsproject ‘Zicht op water’ heeft de Waterinnovatieprijs 2023/2024 gewonnen in de categorie ‘Water en bodem sturend’. De prijs werd op onlangs uitgereikt tijdens het Waterinnovatiefestival in Utrecht. In het project werken de agrarische sector, de provincie Noord-Brabant, gemeente Zundert en waterschap Brabantse Delta samen om het gebruik van grond- en oppervlaktewater door kwekers te optimaliseren. Dit moet leiden tot bewuster en efficiënt irrigeren in tijden van schaarste.
- Het waterschap heeft 65 waterbronnen van 21 agrarische bedrijven in Zundert (hoofdzakelijk boomkwekerijen) voorzien van een digitale watermeter, die gekoppeld is aan een centrale database en een online dashboard. Hierop kunnen telers hun waterverbruik volgen en de data met elkaar vergelijken. Ook het waterschap zelf krijgt hierdoor een beter inzicht in het agrarische verbruikspatroon en de verschillen tussen bedrijven.
Echte samenwerking
“Een beter inzicht in het verbruik kan beide partijen helpen om zoet water beschikbaar te houden en het verbruik in droge perioden te verminderen”, zegt Rene Rijken, Gebiedsadviseur en Accountmanager Agrarisch bij Brabantse Delta. “Op basis van hun eigen gegevens en die van collega’s kunnen kwekers ervaringen uitwisselen, besparingsopties bespreken en gerichte acties uitvoeren. Tegelijkertijd kan het waterschap effectiever omgaan met waterschaarste. Het unieke aan dit project is dat de traditionele top-down aanpak in waterbeheer wordt doorbroken. Ondernemers en overheden werken echt samen, op basis van vertrouwen.”
Beste innovatie
Zowel de waterbeheerders als de agrarische sector staan door de klimaatverandering en andere trends voor grote uitdagingen. “We moeten anders om leren gaan met water”, zegt Rijken. “Daarvoor zijn nieuwe inzichten nodig. Digitale watermeters kunnen ons daarbij helpen, zodat waterbeheerders en gebruikers hun bedrijfsprocessen op een slimme manier kunnen aanpassen. Dat is wat we nu doen, in goed overleg en op vrijwillige basis.”
Kennis delen
De jury had veel waardering voor de inzet op het delen van kennis binnen het project. Dat gebeurt niet alleen via het dataplatform. “We komen ook bij elkaar om de verbruiksgegevens te evalueren en mogelijkheden te bespreken om het waterverbruik op de kwekerijen te optimaliseren”, vervolgt de gebiedsadviseur van het waterschap. “Zo kan een teler die zijn perceel nu nog beregent, van een collega die druppelirrigatie gebruikt uit eerste hand leren hoe dat bevalt en hoeveel water dat bespaart. Op die manier denken we dat ondernemers sneller tot de gewenste aanpassingen komen. In het najaar zijn we voor het eerst plenair bijeen geweest, begin maart volgt de tweede bijeenkomst.”
Gemeenten en waterschap
Ook voor het waterschap en lokale overheden kan Zicht op Water bruikbare inzichten opleveren, zegt Rijken desgevraagd. “Gemeenten bijvoorbeeld moeten regelmatig besluiten nemen over teeltondersteunende maatregelen, zoals de aanleg van containervelden. Je kunt je voorstellen dat een aanvraag daarvoor op weerstand stuit vanuit de wetenschap dat het waterverbruik op een containerveld hoog kan zijn. Daar staat tegenover dat het drainwater en overtollige neerslag op dergelijke velden wordt opgevangen en opgeslagen in silo’s en waterbassins. De watermeter zal in zo’n situatie een laag verbruik registreren. Dergelijke inzichten kunnen bijdragen aan besluitvorming die bijdraagt aan efficiënter waterverbruik.”
Zicht op Water is gestart in het voorjaar van 2022 en loopt door tot eind volgend jaar.
