Geen aanvullend water nodig, maar meer energiegebruik in volledig gesloten kas

Jim van Ruijven (WUR)

De beschikbaarheid van hemelwater is voor een aantal gewassen minder dan de totale waterbehoefte van het gewas, terwijl er druk ligt op het gebruik van grondwater. Hierdoor moeten telers op zoek naar alternatieve waterbronnen, of de watervraag moet worden verlaagd. In het project Waterefficiënte teelt op substraat is met behulp van modelberekeningen onderzocht of het mogelijk is jaarrond tomaten te telen zonder gebruik te maken van aanvullend water, door het beperken van verdamping, het terugwinnen van verdampingswater of gebruik van water afkomstig van de productie van energie via waterstof.

Een groter hemelwaterbassin tot 3000 m3/ha verlaagt de behoefte aan aanvullend water sterk. Schermen vanaf een instraling van 600 W/m2 en aanhouden van hogere RV (maatregelen uit Het Nieuwe Telen) beperken de vraag naar water. Maatregelen om verdampingswater terug te winnen (balansventilatie, actieve ontvochtiging en gesloten kas) leiden ook tot een verlaging van het gebruik van aanvullend water. Bij een volledig gesloten kas is geen aanvullend water nodig, maar neemt het energiegebruik voor ontvochtiging fors toe. Investeringen hierin zijn financieel alleen interessant als ook het plaatje voor energie klopt. Waterstof als brandstof heeft potentie, maar de productie van water hieruit moet worden gezien als bijvangst en niet als hoofdreden voor toepassing van deze technologie.

Marktprijzen
Investering in gebruik van waterstof is nu nog niet interessant, water is een mooi bijproduct maar er is een grote koelcapaciteit nodig om van de waterdamp water te maken (2 strekkende meter aan extra 51 mm buizen per m2). Een brandstofcel van 850 kWe kan 1,7 L/m2/dag aan water produceren, hiervoor is een groot bassin nodig (>1500 m3/ha).
Economisch gezien zijn de toepassingen in de scenario’s afhankelijk van marktprijzen voor het product en investeringen in apparatuur en natuurlijk de gas en elektriciteitsprijzen. Ten opzichte van het referentiescenario lijkt het toepassen van een groter hemelwaterbassin de meest aantrekkelijke optie, gevolgd door het beperken van de verdamping door een hogere RV aan te houden en actieve ontvochtiging toe te passen, als dat energie-technisch interessant is.

Meer nieuws gietwater