Grote verschillen tussen bedrijven bij rondzwevende deeltjes
De eerste praktijkmeting van het project ‘Invloed van Filtratie’ laat grote verschillen tussen bedrijven zien. Die zijn niet direct te relateren aan gewas of substraat, maar lijken meer te maken hebben met teeltmaatregelen.
Zwevende deeltjes in het watersysteem kunnen voor tal van problemen zorgen: verstopping, inefficiënte ontsmetting, groei van bacteriën en schimmels. De afgelopen tijd zijn zeventien tuinbouwbedrijven doorgelicht met een diversiteit aan teelten en substraten of grondteelt. Er is gekeken naar deeltjesgrootteverdeling, UV-transmissie, redoxwaarde en chemisch zuurstofgebruik (CZV).
“We hebben de resultaten nog niet helemaal geanalyseerd, maar het is duidelijk dat de verschillen groot zijn”, zegt Jim van Ruijven van Wageningen University & Research. “Je kunt bijvoorbeeld geen algemene conclusies trekken over het substraat, zoals: bij steenwol zie je een hoge UV-transmissie en bij organisch substraat een lagere. Het lijkt toch meer aan het individuele handelen van de teler te liggen.”
Wel is duidelijk dat het gebruik van rood ijzer leidt tot een lagere UV-transmissie, een hoger CZV en een lagere redoxwaarde.
Welke waterkwaliteit waar nodig?
Het project heeft als doel de kennis over filtratietechnieken te vergroten. “We proberen de effectiviteit van bestaande technieken vast te stellen. Daarbij kijk je bijvoorbeeld naar de deeltjesgrootteverdeling vòòr en na de filter. Het is wel essentieel om dat om te rekenen naar massa. Als je veel kleine deeltjes ziet, lijkt het water heel troebel. Maar als de filter grotere deeltjes doorlaat, kan de totale doorgelaten massa toch veel groter zijn”, zegt hij.
Een andere belangrijke vraag is welke waterkwaliteit belangrijk is op welk punt in het systeem. Bij de UV-ontsmetter stel je hoge eisen aan de transmissie, op andere punten let je meer op verstoppingsgevaar. “We bepalen bijvoorbeeld wat een acceptabele samenstelling is van drainwater en voedingsoplossing. Doel is in elk geval om de voedingsoplossing zo schoon mogelijk te krijgen. De aanpak moet bijdragen aan een emissieloze teelt”, vertelt van Ruijven.
Filtratietechnieken testen
Er volgen nu een tweede meetronde bij de tuinbouwbedrijven, wellicht gevolgd door een derde bij een selectie daaruit. Daarna testen de onderzoekers op het IDC Water in Bleiswijk een aantal filtratiesituaties uit. De laatste stap is filtratie met verschillende technieken op tuinbouwbedrijven.
De afgelopen tijd heeft Van Ruijven geprobeerd installatiebedrijven bij het project te betrekken. Dat is inderdaad gelukt: Horticoop Technical Services is aangesloten. Hij zou echter graag zien dat nog meer installateurs aansluiten.
WUR en KWR zijn de uitvoerende onderzoekspartijen. Als toeleveranciers van filtertechnieken zijn betrokken: Priva, Fiber Filtration, ECOfilter, Moor Filtertechniek en UVAR Holland. Het onderzoek wordt gefinancierd door Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en ontvangt daarnaast een bijdrage vanuit het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Glastuinbouw van Stowa.