Teeltproeven met waterstof en zuurstof verrijkt water zijn veelbelovend

Dit voorjaar vond er bij Vertify een eerste teeltproef plaats waarin tulpen water kregen dat verrijkt was met opgeloste waterstof- en zuurstofmoleculen. In het water zaten ook nanobubbels die zuivere waterstof en zuurstof bevatten. De leverancier van de benodigde technologie, Fundamental Systems uit Alkmaar claimt positieve effecten voor het watersysteem (schoon zonder chemische middelen) en het gewas (gezonder wortelmilieu, betere weerbaarheid en productie). Wat zijn de uitkomsten tot nu toe?

“De tulpenproef is naar wens verlopen”, zegt Chief Technology Officer Mario van den Bree. “Er zijn meerdere cultivars gebroeid met behandeld en onbehandeld water. Hoewel er bij het geoogste product geen grote verschillen zijn vastgesteld, was het algemene beeld wel dat de planten die het verrijkte water met nanobubbels kregen een sterker en beter ontwikkeld wortelgestel hadden. Dat zal zeker niet nadelig zijn voor de productie en de gezondheid van het gewas. Tulpen.NL wil er graag nog meer over leren en heeft aangegeven proeven te willen opzetten bij aangesloten broeiers. Onze proef bij Vertify in Zwaagdijk betrof de broei op water, maar er zijn ook andere broeierijsystemen in zwang. Wij juichen het toe dat ook die aandacht krijgen.”

Efficiëntere groei
Inmiddels hebben de tulpen plaatsgemaakt voor paprika- en tomatenteelten, die doorlopen tot het najaar. “Daarin zien we zowel onder- als bovengronds al effecten”, vervolgt Van den Bree. “Planten die behandeld water krijgen, hebben een compacter, maar gezond wortelpakket. De planten zelf zijn gemiddeld 10% langer en 20% zwaarder dan de referentieplanten. Daar mag je uit afleiden dat er minder energie nodig is voor de wortelontwikkeling en de opname van nutriënten, waardoor er meer energie overblijft voor groei en productie. Dat laatste denken we in de resterende tijd afdoende te kunnen aantonen.”

Microbioom in de mat
Het verrijkte water met nanobubbels - die zuivere waterstof en zuivere zuurstof - bevatten, heeft ook effect op het microbioom in de mat. “Dat is duidelijk breder en gevarieerder, wat ook wenselijk is voor een gezond en weerbaar wortelmilieu”, zegt de innovator. “In de matten die niet-verrijkt water ontvangen, zien we minder biologische diversiteit en relatief veel algen. En die wil je nu juist niet hebben. Dat is dus goed nieuws.”

Biosensoren en flankerend onderzoek
In het praktijkonderzoek bij Vertify wordt gebruikgemaakt van biosensoren van Vivent, die inzicht kunnen bieden in het fysiologische welzijn van de plant en de verstorende invloed daarop van stressfactoren. De ‘biofeedback’ die de planten via de sensoren leveren, leiden tot een nauwkeuriger inzicht in de effecten die de nanobubbels hebben op het inwendige van de plant.
“Naarmate we meer consistente data vergaren, kunnen we met grotere zekerheid uitspraken doen over de aard en omvang van die inwendige effecten”, verwoordt Van den Bree. “Uit de eerste analyses blijkt dat stressfactoren, zoals wijzigingen in temperatuur, licht en luchtvochtigheid, veel minder effect hebben op de groei van de behandelde planten en dat de planten zeer snel weer in hun optimale groeiconditie komen. De behandelde planten in de test zitten twee keer zo lang in de optimale groeimodus als onbehandelde planten. Binnenkort zullen ook de effecten hiervan op de productie meetbaar worden.”

Fundamenteel onderzoek
De technoloog merkt op dat behalve Vertify nu ook de Universiteit van Amsterdam plantkundig onderzoek uitvoert met inbreng van deze technologie. “Hopelijk zullen we daardoor meer vragen kunnen beantwoorden, vooral complexe vragen over de precieze effecten op het metabolisme”, zegt hij. “Wat we nu al wel weten, is dat nanobubbels met waterstof en zuurstof zeer goed door de plant worden opgenomen en dat het meetbaar positieve effecten heeft. Hoe die precies tot stand komen, wordt hopelijk ontrafeld door de UvA.”

De praktijkproef heeft een duur van zes maanden en wordt mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage vanuit het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Glastuinbouw (Stowa).