Stefan Bakker (Netafim): “Nu moet blijken hoe goed je watersysteem is”

Na een maand zonder noemenswaardige neerslag krijgen telers nu ook met hitte te kampen. Hierdoor stijgt het waterverbruik, komt de waterkwaliteit onder druk te staan en worden filters maximaal op de proef gesteld. “Nu moet blijken hoe goed je watersysteem is”, zegt Stefan Bakker van Netafim. Hij geeft tips om de uitdagende zomerperiode goed te doorstaan.

Tijdens een roeitochtje op één van de eerste hete dagen van het jaar dwaalden de gedachten van Stefan Bakker af naar waterkwaliteit. Het viel de productmanager van Netafim op dat het zicht op het blad van zijn riemen in het water belemmerd werd door een groene algenzweem.

Maximale belasting
“Lange dagen in combinatie met warmte en voldoende voedselaanbod kan in oppervlaktewater een ware algenexplosie veroorzaken”, zegt hij. “Dat kan ook gebeuren in watersystemen van tuinbouwbedrijven. In deze periode is het gevaar van algengroei in bassins en silo’s, overbelasting van filtersystemen en verstopping van sproeiers en druppelaars groter dan ooit. Temeer daar de meeste gewassen volop in productie zijn en het waterverbruik hoog is. Om de risico’s beheersbaar te houden, dienen telers op een aantal punten extra alert te zijn.”

Bassin gevuld houden
Het eerste aandachtspunt betreft het waterniveau in bassins. Een gering watervolume (laag peil) warmt sneller op, wat kan leiden tot algengroei. “Vul het niveau tijdig aan met bron- of osmosewater”, adviseert Bakker. “Omgekeerde osmose kost weliswaar vrij veel stroom, maar er zijn best veel momenten waarop stroom goedkoop is of zelfs geld kan opleveren. Die kun je daar goed voor gebruiken.”

Stortbuien
Er is nog een goede manier om het bassinwater goed op peil te houden. Dat is de grote kans op stortbuien tijdens of na een periode van droogte. Er stroomt dan in korte tijd zoveel water in het bassin, dat de sedimentlaag wordt omgewoeld. Bij een lage waterstand is dat nauwelijks te voorkomen. Vanwege het hoge waterverbruik krijgt het sediment weinig tijd om te bezinken en gaat een deel via de aanzuigpomp het bedrijf in. De aanwezige filters, die toch al zwaar worden belast, krijgen dan nog meer voor hun kiezen. “Om die reden is het ook goed om de inlaat van de aanzuigbuis vlak onder de oppervlakte te positioneren”, voegt hij toe. “Met een flexibele buis en drijvers kun je dat eenvoudig realiseren.”

Voorkom algengroei
Met het hemelwater komt er ook altijd iets van vervuiling (organisch en anorganisch) in het bassin. Aanvullende maatregelen om algengroei tegen te gaan en de waterkwaliteit op orde te houden, zijn daarom geen overbodige luxe. De product manager wijst in dit verband onder andere op bacteriepreparaten en beluchting van het bassin- of silowater.

Doen de filters het nog?
Onder de huidige omstandigheden worden automatische filtersystemen zeer intensief gespoeld. Bakker raadt telers aan om de filters met enige regelmaat na te lopen en te controleren of ze al dan niet spoelen. “Als een filter niet spoelt, is de kans groot dat er inwendig iets niet in de haak is. Terwijl ze juist nu moeten presteren. Controleer bij voorkeur in de namiddag of avond, wanneer de mat redelijk verzadigd is. Dan heb je even de tijd om een klein euvel te verhelpen. Voor groot onderhoud is geen tijd, maar noteer de bevindingen en maak een afspraak met de installateur om het zo snel mogelijk te verhelpen. Maak die afspraak dan ook voor de namiddag of de avond. Eigenlijk is het nu niet de tijd voor uitgebreide controle en onderhoud. Dat dien je tijdens de teeltwisseling of in het vroege voorjaar te doen. Je moet echter wel weten waar je nu staat.”

Lakmoesproef voor systeem
Onder de huidige omstandigheden moet blijken hoe robuust de watersystemen op tuinbouwbedrijven werkelijk zijn, betoogt de productmanager van Netafim. “Dit is de lakmoesproef voor het systeem. Filters mogen in piektijden best zwaar belast worden, daar zijn ze als het goed is op berekend. Wanneer je in deze perioden relatief vaak last hebt van uitval of storingen, moet je je misschien afvragen of je wel de juiste keuzes gemaakt hebt. Uiteindelijk is alle waar naar zijn geld. Bezuinigen op filters of het schoonhouden van je watersysteem is meestal geen goed idee, want je bent er als teler echt van afhankelijk.”