Praktijknetwerk recirculatie potorchidee: een update

Vorig jaar zijn 9 telers van potorchideeën gestart met een praktijknetwerk recirculatie potorchidee. Vanuit de pot-orchideeënteelt mag, sinds 1 januari 2013, de emissie van stikstof via water (drain/spuitwater) vanuit het bedrijf maximaal 300 kg N/ha/jaar bedragen. Om de emissie te verlagen tot onder de 300 kg N per ha per jaar, moet in veel gevallen meer dan 80% van het drainwater worden hergebruikt! Een hele uitdaging aangezien er nog weinig kennis en ervaring is opgebouwd met recirculatie binnen de potorchideeënteelt. Kennis en ervaring opdoen is dan ook een belangrijk doel binnen dit praktijknetwerk.

Uit een eerdere inventariserend onderzoek is gebleken dat voor zo’n twee derde deel van alle potorchideeëntelers het gebrek aan kennis en ervaring de belangrijkste reden is om nog niet over te gaan tot recirculatie. Binnen dit praktijknetwerk proberen de telers onder begeleiding van onder meer LTO Glaskracht Nederland kennis op te bouwen en tevens inzichtelijk te krijgen waar kennishiaten zitten. Daarnaast wordt ervaring op gedaan met recirculatie en worden hierover ervaringen uitgewisseld.

Bij het recirculeren hebben we allereerst te maken met de bedrijfsuitrusting. Het optimaal recirculeren van drainwater is vaak lastig vanwege technische redenen; de opvang van al het drainwater is soms al moeilijk te realiseren. Voldoende goed gietwater is veelal wel aanwezig, maar hoe groot moet de opvang van de vuilwater silo zijn en is het handiger om centraal drainwater op te vangen of kan dit beter per teeltfase plaatsvinden? Ook is aandacht nodig voor het goed meten en registreren van de kwantiteit en kwaliteit van de drain.

Daarnaast speelt het risico op verspreiding van ziekten een belangrijke rol. Binnen het praktijknetwerk is er dan ook aandacht voor het optimaal reinigen en ontsmetten van water. Waar let je op en waar voer je controle op uit? Wat zijn de ervaringen met de verschillende methoden?

Uiteraard is de optimalisatie van het voedingsschema en het bijmestschema een belangrijk aspect. De deelnemende bedrijven gebruiken allemaal andere voedingsschema’s en de verschillen zijn soms groot. Op welke elementen let je en welk element leidt wanneer tot schade? Wat zijn de ervaringen vanuit de verschillende deelnemers hiermee? Hoe hoog mag het percentage drainwater in het gietwater maximaal zijn? Waar is het meest efficiënt om het drainwater te bemonsteren? Wat is de maximale EC? Wat is de invloed van uitvloeiers in het recirculatiewater op de groei? Inzichtelijk wordt gemaakt welke kennis hierover beschikbaar is en welke ervaringen de deelnemende bedrijven hiermee hebben.

Het afgelopen jaar is een stappenplan voor recirculatie opgesteld, dit wordt de komende tijd door en met de deelnemende bedrijven verder uitgewerkt.

Koppeling met onderzoek
Aangezien de knelpunten groter waren dan verwacht is al vrij snel een directere koppeling gezocht met onderzoek zoals dat wordt uitgevoerd door met name Wageningen UR Glastuinbouw.  De knelpunten, welke in het praktijknetwerk zijn geconstateerd, worden (waar mogelijk) meegenomen in het lopende project Glastuinbouw Waterproof, substraat (financiering EZ en het Productschap Tuinbouw). Op dit moment wordt hard gewerkt aan het inventariseren van beschikbare kennis vanuit afgerond onderzoek (veelal bij andere gewassen), wat kan helpen bij het oplossen van knelpunten bij de recirculatie van de potorchidee. Deze informatie wordt teruggekoppeld met het praktijknetwerk en wordt vervolgens beschikbaar gesteld aan alle potorchideeën telers.

Maar dan zijn we er nog niet. Niet alle knelpunten zijn makkelijk op te lossen en op lang niet alle vragen is een toereikend antwoord te vinden. Kennis opbouwen met recirculeren binnen de potorchideeënteelt is, voor een belangrijk deel, alleen mogelijk door ervaring op te doen binnen deze teelt zelf. Momenteel wordt bekeken of het mogelijk is om in 2014 nader onderzoek te doen naar het optimaal recirculeren binnen de potorchideeënteelt.

Informatie
Over de voortgang van het praktijknetwerk en de resultaten van het onderzoek wordt u het komende jaar onder andere geïnformeerd via de website www.glastuinbouwwaterproof.nl .

Het praktijknetwerk wordt mede mogelijk gemaakt door:

Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland