Hogedrukverneveling voor regulering vochtgehalte en koeling

In een optimaal kasklimaat is luchtvochtigheid een van de belangrijkste factoren. De luchtvochtigheid beïnvloedt direct en indirect de productie en kwaliteit van het gewas. Met hogedrukverneveling is het vochtgehalte te verhogen en een verkoelend effect van 4 tot 7°C te bereiken.

Voor gewassen zijn vijf groeifactoren van belang: temperatuur, licht, voeding, CO2 en vocht. De meeste gewassen gedijen goed bij een RV tussen de 60 en 70%. Bij een droge lucht is het mogelijk om met een hogedrukvernevelinginstallatie vocht toe te voeren. Met het inbrengen van nevel is tevens te koelen, de zogenoemde adiabatische koeling. De lucht wordt dan gekoeld door het verdampen van water. Hierdoor kunnen de luchtramen langer dicht blijven liggen met als voordeel dat de CO2-concentratie hoger blijft. Optimale teeltomstandigheden zorgen ook voor minder ziektes, waardoor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen minder is.

Osmosewater
"Voor hogedrukverneveling is schoon water het belangrijkste", zegt Aad Verduijn, adviseur hogedrukverneveling. Drie soorten water komen hiervoor in aanmerking: osmosewater, drinkwater en regenwater. Water van omgekeerde osmose is het beste, omdat dat fysisch en bacteriologisch schoon is en geen zouten en ijzer bevat. Het is als het ware ‘dood’ water. "Osmosewater is niet het goedkoopste, maar wel het beste. Mijn advies aan telers is dan ook om desnoods een jaar te wachten om de investering rond te krijgen. Want doe het goed of niet!"

Hardheid water
Drinkwater heeft als nadeel dat er calcium en magnesium in zit. Verduijn: "Als er teveel calcium en magnesium in het water zit, krijg je kalkvorming waardoor het systeem verstopt." In Nederland wordt de hardheid van het water uitgedrukt in Duitse graden waterhardheid (Deutsche Harte, °dH of DH). Van Nederlands drinkwater is de hardheid minimaal 4 en maximaal 17 °dH. "Om bij nevelsystemen gevrijwaard te zijn van verstoppingen, moet de waterhardheid onder de 3 °dH zitten. Dit is te bewerkstelligen met een waterontharder. Nadeel is wel dat er natrium terugkomt voor het verwijderen van calcium en magnesium. Dit kan problemen geven bij gewassen die gevoelig voor natrium zijn."

Goed filteren
Regenwater is over het algemeen van goede kwaliteit. In de zomer, als er weinig water in het bassin staat, kan door de samenstelling de kwaliteit nog wel eens wisselend zijn. Probleem is wel het opvangen van het hemelwater op het kasdek. "Daar ligt roet, zand, krijt, vogelpoep en soms een dode kikker, die een vogel uit zijn bek heeft laten vallen. Deze vervuiling moet je er goed uitfilteren voordat het regenwater het nevelsysteem in gaat. Eerst door een zandfilter en daarna met een kaarsfilter tot 1 micron filteren", aldus de adviseur.

Dode vogels en ongedierte vormen tevens een risicofactor voor besmetting met humane pathogenen, menselijke ziekteverwekkers, zoals legionella, E-coli en salmonella.