Nog veel te ontdekken over microbiologie in water

Jan van Staalduinen

Eén van de thema’s die op de Waterdag (25 juni jl.) in de schijnwerpers stond, was microbiologie in water. Met steun van de topsectoren Water en T&U doet een consortium van Groen Agro Control, KWR en Stichting Control in Food & Flowers daar al enige tijd onderzoek naar. “Water werd tot voor kort gezien als iets dat planten nodig hebben om te verdampen en voedingsstoffen op te kunnen nemen”, zegt Andre van der Wurff van GAC. “Het vormt ook de basis van een microbiologisch ecosysteem dat de productiviteit en weerbaarheid van gewassen sterk beïnvloedt. Daar valt nog heel veel over te leren.”

Watersystemen van glastuinbouwbedrijven zijn rijk aan nutriënten, micro-organismen en organische stoffen. Veel van die organische stoffen, die voor een groot deel bestaan uit wortelexudaten van de geteelde gewassen, vormen samen een rijke voedingsbodem voor zowel schadelijke als niet-schadelijke en ook de goede micro-organismen.

Van black box naar stuurbaar systeem
“We beginnen pas net te ontdekken hoe rijk dit systeem eigenlijk is of kan zijn”, zegt Van der Wurff. “Er is een waslijst aan organische moleculen in het spel. Die zijn onder te brengen in verschillende groepen, zoals eiwitten, vetzuren, aminozuren en suikers. Wat we al weten, is dat de onderlinge balans tussen die groepen en de precieze samenstelling daarvan invloed hebben op het soort microleven in het wortelmilieu, en daarmee ook op de productiviteit en de weerbaarheid van het gewas. Waar we naar zoeken, zijn methoden waarmee telers en laboratoria op een snelle en betaalbare manier kunnen vaststellen welke organische stoffen er in het water aanwezig zijn, welke interacties er plaatsvinden met de gewassen - zowel goed als slecht - en hoe we de organische mix positief kunnen beïnvloeden. Die drie aspecten hebben nu nog een hoog black box gehalte. Ons project is er op gericht om van die black box tot stuurbare systemen te komen, die de groei en weerbaarheid van gewassen bevorderen.”

Fragmenteren en toedienen
De afgelopen anderhalf jaar hebben de uitvoeringspartners KWR en SCFF, met facilitaire ondersteuning van GAC, zich eerst gefocust op scheidings- en analysetechnieken waarmee de veelheid aan organische moleculen tot een overzichtelijk aantal, min of meer homogene fracties kon worden teruggebracht.
Van der Wurff: “Hoewel de precieze samenstelling van die fracties varieert, zijn ze voldoende homogeen voor de volgende onderzoeksfase, waarin we willen vaststellen welke invloed zij hebben op de groei en de weerbaarheid van gewassen tegen bijvoorbeeld Fusarium. Daarnaast worden eiwitten, vetzuren, aminozuren, suikers in het water en wortelmilieu gemeten. Dat gebeurt op praktijkbedrijven in phalaenopsis, tomaat en gerbera. Eind 2019 kunnen we de fracties toetsen in de gewassen. Er lopen al proeven met specifieke stoffen in de opkweek van tomaat. Door de fracties separaat in het wortelmilieu te brengen en te bekijken wat er in de rhizosfeer en de plant gebeurt, hopen we onze kennis en ons inzicht gestaag te verbreden en te verdiepen. Het is onze opzet om de planten in alle ontwikkelingsstadia te blijven volgen.”

Dit project wordt financieel mogelijk gemaakt door Glastuinbouw Nederland/Stichting Programmafonds Glastuinbouw, Gewascooperatie Potorchidee, Gewascooperatie Gerbera, WaterIQ, Grodan, GAC, Brabant Plant, Vereijken Kwekerijen, topsector T&U en topsector Water​​​​.

Bijschrift foto’s: Bemonstering op een praktijkbedrijf en proefopstelling (opkweek) met tomatengewas.

Meer nieuws teelt en bemesting