Project Microbieel gezond water: meer inzicht in dynamiek van waterkwaliteit

André van der Wurff, Stichting Control in Food & Flowers

Door de zuiveringsplicht is er in de sector veel aandacht voor emissie van waterstromen. Daarnaast kan gezuiverd water gerecirculeerd worden om verlies van (organische) nutriënten en water te voorkomen. In het project ‘Microbieel gezond water’ is onderzocht hoe de selectieve zuivering van water bij kan dragen aan de teelt, aan de groei en productie van de gewassen en ten slotte voor een weerbaar systeem voor de sier- en vrucht-groententeelt onder glas. Er is gekeken naar aanwezigheid en sturing op ‘goede’ Micro Flora in water en wortelmilieu (rhizosfeer).

Organische stof speelt een belangrijke rol als motor voor de ondergrondse biodiversiteit en de microbiologische gemeenschap. Over de identiteit van organische stof is weinig bekend. Dit omdat het een zeer diverse groep aan moleculen betreft en omdat er geen goede methoden zijn om deze zeer diverse groep aan moleculen te benoemen op identiteit en functie. Ook in de waterstromen op het teeltbedrijf is er organische stof aanwezig. Het effect daarvan op de gewassen, de groei en de productie en eventueel het effect op ziekten en plagen is niet bekend.

In kaart brengen microleven
Van oudsher worden het organische stof en de microbiologische gemeenschap in de teelten los van de grond gezien als onwenselijk. Maar met het recirculeren van waterstromen is hier meer aandacht voor. Naast de negatieve aspecten hiervan, zoals biofilmvorming, groei van ziekten en plagen en autotoxiciteit, is er een toenemende aandacht voor positieve aspecten. Een voorbeeld hiervan is de groei van positief microleven dat een bijdrage levert aan groei en productie en de bescherming van de planten tegen ziekten en plagen in een weerbaar teeltsysteem.
Microleven reageert op organische stof. Planten bepalen de identiteit en aanwezigheid van microleven met het uitscheiden of lekken van organische wortelexudaten. Dit onderzoek beoogde daarom het in kaart brengen van microleven op praktijkbedrijven in de mat en met name rondom de wortels (rhizosfeer gemeenschap) onder invloed van organische stoffen.

Twee sporen
Om dit te bestuderen werden er twee sporen gevolgd, namelijk de invloed van anoniem organische stof en specifieke moleculen die in de teelt geïdentificeerd werden als wortelexudaten van een betreffend gewas. Ook zijn stoffen meegenomen in dit onderzoek waarvan bekend is dat ze een wortelexudaat kunnen zijn, ook al is het van een gewas dat zelfs niet in Nederland gekweekt wordt (onder glas). Hiervoor is gekozen om het onderzoek te versnellen en niet eerst te hoeven wachten op resultaten van de praktijk analyses van waterstromen op teeltbedrijven snij-gerbera, tomaat en phalaenopsis.

Betrouwbaar beeld
Om sneller en beter een beeld te krijgen van de microbiologie in het water op het bedrijf is een real-time meting noodzakelijk. Eerder is onderzoek uitgevoerd naar het eenvoudig-, maar snel en automatisch, meetbaar maken van het kiemgetal in water. Daarbij werd onderzocht of zuurstofmetingen in gesloten kamers of redox (ORP) metingen hiervoor gebruikt konden worden. Beide methoden moeten verbeterd worden om een betrouwbaar beeld te geven van de hoeveelheid bacteriën in het (recirculatie)water.

Zie bijlage voor het complete rapport over het project Microbieel gezond water.

Meer nieuws drainwater