Marcel van der Knaap: ‘We lozen al een jaar niet meer’

Trostomatenkwekerij Rimato van de broers Richard en Marcel van der Knaap in Honselersdijk telen op 14,6 hectare honingtomaten (mini tros-cherrytomaten). De gehele productie van dit Promimentbedrijf is voor Looye Kwekers. Om de levering naar klanten te garanderen, mag er geen gat in de productie vallen. In overleg wordt dan ook de teeltwisseling gepland. De belichte teelt van Rimato is daarom eind juli al gewisseld. Het trostomatenbedrijf heeft van Omgevingsdienst Haaglanden goedkeuring als nul-lozer en recirculeert het teeltwater voor 100%. Bij de teeltwisseling mag er ook geen water worden geloosd.

Oude teeltwater opmaken
“Bij een teeltwisseling in de zomer is het niet zo moeilijk om de steenwolmat droog te krijgen”, zegt Marcel van der Knaap. “Door de tropische temperaturen waren de matten bij de teeltwisseling zelfs kurkdroog, ondanks dat er acht uur voor het leegknippen nog een druppelbeurt was gegeven.” Om geen water aan het einde van de teelt over te houden, begint de teler tien dagen van tevoren met de EC-voorregeling hoger te zetten. Hierdoor neemt het hergebruik van drainwater toe en raken de drainwatersilo’s leeg. In het teeltseizoen wordt al het terugkomende drainwater ontsmet met een HD-UV installatie.

Om te voorkomen dat bij het uitrijden van het tomatenlof en steenwolmatten eventueel lekwater in de sloot terechtkomt, worden de kolkputten op het bedrijfsterrein met dekplaten dichtgemaakt. Door het slappe gewas en de droge steenwolmatten was dat dit keer niet echt nodig.

Natriumarme watervoorraad
Het tomatenbedrijf beschikt over drie regenwaterbassins met een totale inhoud van 32.000 m3. Door de teeltwisseling in de heetste tijd van het jaar was er op dat moment geen watervraag, waardoor de bassins nu nog voor 70% met water zijn gevuld. Van der Knaap: “Om in de zomer geen watertekort te hebben, zetten we vanaf maart bij lage elektriciteitsprijzen het omgekeerde osmoseapparaat aan. Om geen hoog natriumcijfer in de gesloten teelt te krijgen, is nu een tweede trap in het apparaat gebouwd om het natriumgehalte nog verder te verlagen. Verder gebruiken we natriumarme meststoffen.”

Geen chloor gebruiken
“Voorheen hebben we de teeltgoten bij de teeltwisseling met een chloorproduct schoongemaakt, maar nu doen we dat met waterstofperoxide. Dat product breekt af in water en zuurstof, wat niet schadelijk voor het gewas is”, vertelt de tomatenteler. “Door het gebruik van chloor en het gesloten telen, krijg je chlorose in het blad. Met waterstofperoxide zien we dat nu niet in het tomatengewas.”

Het glasdek wordt wel met een fluorproduct schoongespoten, omdat het niet anders kan. “We zoeken wel naar andere middelen, omdat fluor via het condenswater toch in het teeltwater terecht komt.”

Al het retourwater opvangen
Het voldruppelen van de steenwolmatten aan het begin van de nieuwe teelt gebeurt met 8,5 liter water per druppelaar (2 per mat). Van der Knaap: “Voor het uitdraineren worden de zakken precies onder de sealnaad, net onder de helft van de mat, lek geprikt en niet open gesneden. Dat deden we in het verleden, waardoor het water in één keer vrijkwam. Nu loopt de 5 tot 6 liter water per mat er geleidelijk uit en kunnen we het goed opvangen, zonder dat de goten en silo’s overlopen.”

Om het organische vuil uit het water te halen, heeft het bedrijf een rotatiefilter aangeschaft.

Al het retourwater dat uit de kas terugkomt en het spoelwater van de filters gaan er doorheen. Het water wordt van binnen naar buiten gefilterd door de oppervlakte (filtermedium) van een langzaam roterende trommel, die de vaste deeltjes van het water scheidt. Na het indrogen van het slib, kan het als vuil worden afgevoerd. “Met deze rotatiefilter hoeven geen filterdoek aan te schaffen, wat weer kosten bespaart”, aldus de tomatenteler.

Meten is weten
Door de teelt in steenwol op hangende goten is goed te controleren of het systeem gesloten is. “Het advies van het Hoogheemraadschap van Delfland is om vier keer per jaar de onderbemalingsput te bemonsteren voor stikstof. Als de EC-waarde te hoog is, zit er ergens een lek.” Om zelf de meting te doen, heeft de teler eenzelfde stikstofmeter gekocht als het waterschap hiervoor gebruikt. Met de meter zijn eveneens de EC-, pH- en zuurstofwaarde te meten. Behalve het drainagewater doen ze er ook metingen in het voedingswater mee.