Watervoorziening vergt extra opslag en aandacht voor filtratie

Jan van Staalduinen

De jaarlijkse hoeveelheid neerslag stijgt licht, maar de zomers worden wel droger. Tuinbouwbedrijven dienen hun bassins en silo’s daar beter op af te stemmen, vindt Stefan Bakker van Netafim. “Houd ook de filtersystemen tegen het licht, want omgewoeld sediment uit het bassin kan veel problemen veroorzaken.”

Neerslagpatroon
Het is de laatste jaren eerder regel dan uitzondering dat de waterstanden in buffers al in het voorjaar of de vroege zomer zorgwekkend laag staan. “Op veel bedrijven zijn de bassins en silo’s niet toereikend om de droge maanden te overbruggen”, constateert Stefan Bakker. “Het neerslagpatroon is echt veranderd en dat vraagt in de meeste gevallen om een grotere buffercapaciteit per hectare.”

Twee tot drie keer zo groot
Afhankelijk van de teelt werd de benodigde buffercapaciteit tot voor enkele jaren becijferd op 1.000 tot 1.500 m3 per ha. “Nu er in de zomer gemiddeld minder regen valt en de temperaturen stijgen, is dat voor veel teelten te krap”, stelt de productmanager vast. “Inmiddels adviseren deskundigen twee- tot drieduizend kuub per hectare, afhankelijk van de beschikbaarheid van een extra waterbron. Vooral bij dakberegening is een ruime buffer noodzakelijk, want dat is een echte watervreter. Als je individueel geen extra opslag kunt realiseren, zou het in samenwerking met buren misschien wel kunnen lukken. Net als betaalbare energie is goed gietwater een basisbehoefte.”

Doorrekenen
Bakker raadt iedereen die flinke hoeveelheden water gebruikt aan om de behoefte en de beschikbaarheid van water uit diverse bronnen door het jaar heen te inventariseren. “Ik sprak onlangs een teler die bovenop zijn hemelwaterwaterberging slootwater had ingecalculeerd als aanvullende bron. Helaas bleek deze zomer dat die sloot droog stond. Het was zijn eerste droge jaar op dat bedrijf. Gedegen onderzoek op basis van historisch verbruik en anticiperen op ‘worst case’ scenario’s kan tekorten helpen voorkomen.”   

Verwerking wolkbreuken
Een groeiend aandeel van het hemelwater valt op ons neer in de vorm van wolkbreuken. Die stellen hogere eisen aan de afvoersystemen die al dat water moeten verwerken. Ruimer bemeten goten en afvoerleidingen met grotere diameters en minder haakse bochten moeten er voor zorgen dat zoveel mogelijk van dit kostbare water in de bassins en silo’s terechtkomt. Nieuwe bedrijven worden daar al enige tijd op gedimensioneerd, bij oudere bedrijven stroomt zo’n watervloed vaak jammerlijk langs de kopgevels en lopen de goten over, waardoor het zelfs in de kas lijkt te regenen.

Sediment
“In beide gevallen stroomt het water met kracht de buffers in”, merkt Bakker op. “Bij een lage waterstand is de kans groot dat het sediment op de bodem wordt omgewoeld. Wees in die gevallen extra alert op een goede filtratie van het inkomende water. Zorg dat ze op hun taak zijn berekend en reinig ze op tijd.”
Wanneer het twijfelachtig is of een sterk geslonken watervoorraad snel door neerslag zal worden aangevuld, dienen telers dat op andere wijze te regelen. “Bijvoorbeeld via omgekeerde osmose, maar zet de installatie dan wel bijtijds aan”, adviseert de waterexpert. “Hoe verder je het niveau in de buffers laat zakken, des te groter de kans wordt dat er sediment met het water meekomt. In dat verband is het ook verstandig om de waterinlaat altijd bovenin de waterkolom van het bassin te houden, in plaats van onderin. Met drijvers is dat heel eenvoudig te regelen.”

Meer nieuws