Tijdens teeltwisseling riolering op juiste wijze gebruiken

Een juist gebruik van de riolering, ook tijdens teeltwisseling, voorkomt problemen zoals wateroverlast en -schade. Voor regenwater geldt: opvangen en hergebruiken via het recirculatiesysteem of (vertraagd) afvoeren naar grond- of oppervlaktewater. Afvoeren naar het riool mag niet, omdat bij veel neerslag deze dan overbelast raakt. Riolering in de buitengebieden is bedoeld voor het afvoeren van huishoudelijk afvalwater en proceswater van de bedrijven. Huishoudelijk afvalwater altijd lozen op de pompput van de (druk)riolering. Het proceswater moet in veel gevallen via een door de gemeente gestuurde rioolbuffer worden afgevoerd. De buffering voorkomt onder andere dat pieklozingen ontstaan of dat er vanaf verschillende bedrijven gelijktijdig afvalwater wordt aangeboden.

Telemetrie
Om de afvoercapaciteit van de riolering optimaal te benutten, is de (druk)riolering in het Westland voorzien van een centraal besturingssysteem. Een computerprogramma zorgt ervoor dat de ruim 2.500 pompputten en aangesloten buffers via telemetrie met elkaar communiceren. De telemetrie is van belang voor de aansturing van de individuele pompputten en buffers, waarbij ook naar de rest van het gerioleerde gebied wordt gekeken.

Omdat er een maximum aan de hoeveelheid afvalwater zit dat tegelijk per gebied is af te voeren, zorgt het besturingssysteem ervoor dat niet alle pompen tegelijk aan gaan. Het systeem stuurt op aanbod, waarbij huishoudelijk afvalwater voorrang heeft boven relatief schoon bedrijfsafvalwater in een rioolbuffer.

Pieklozingen
“Bij regenval komt het regelmatig voor dat woningen of bedrijven hun afvalwater niet kunnen afvoeren, omdat het rioolsysteem overbelast is. Dat komt doordat hemelwater op het drukriool wordt geloosd, terwijl deze daar niet voor is bedoeld. We kunnen die pieken allemaal terugzien in de registraties van het waterniveau in de rioolputten en de start- en looptijden van de pompen”, zegt Pieter Vellekoop, rioolbeheerder bij de gemeente Westland. “Die pieken zijn er ook op het moment dat er veel filterspoelwater wordt geloosd en dat is meestal in de avond. Of van de WKK-installaties die vaak op het zelfde moment aan staan en condenswater lozen op het riool. De oplossing voor deze problemen is een door de gemeente gestuurde buffer.”

Teeltwisseling
In de periode van de teeltwisseling van vooral groentegewassen zijn er zichtbaar meer storingen op het riool. Hiervoor zijn volgens de rioolbeheerder verschillende oorzaken aan te wijzen. Zo zijn er ondernemers die wel een buffer hebben, maar tijdens de teeltwisseling met een slang in de pompput afvalwater lozen en daardoor de werking van het systeem verstoren. “De oplossing is dat ze het extra water niet rechtstreeks op de pompput maar via de buffer lozen, die wij aansturen voor lozing op het rioolstelsel. Anders gebeurt dat niet, waardoor het telemetriesysteem om zeep wordt geholpen.”

Ook zijn er ondernemers die het hele jaar hun water hergebruiken en daardoor geen buffer (aangestuurd door de gemeente) hebben om te kunnen lozen op de riolering. Tijdens de teeltwisseling kunnen ze het water niet hergebruiken en moeten dat toch op de riolering lozen. Vellekoop: “Ze lozen dan zonder sturing van de gemeente op de pompput en dat zorgt voor problemen. De oplossing hiervoor is dat deze bedrijven op hun hergebruiksilo een regelkastje plaatsen, waarmee de ondernemer zelf de buffer kan aanmelden voor sturing. Door de buffer als het ware ‘aan’ te zetten, zien wij de buffer en kunnen die sturen. De rest van het jaar staat de buffer voor ons ‘uit’.”

Goede planning
Voor de gemeente is het van groot belang dat ondernemers hun teeltwissel tijdig plannen en goed voorbereiden. Bijvoorbeeld zorgen dat er voldoende ruimte in de buffertanks is door deze zoveel mogelijk leeg te maken, waarbij water wordt hergebruikt. En de tanks schoon te maken door de laag drap eruit te halen. Het voordeel hiervan is dat meer water is op te slaan. “Een ondernemer moet immers voldoen aan de Verordening Afvalwaterverwerking, waarbij de maximale lozing 0,5 m3 per hectare per uur is. Daar is het rioolstelsel ook op berekend. Als er met de teeltwisseling meer water wordt geloosd, kan het systeem dat niet aan”, aldus de rioolbeheerder.

Voldoende dimensionering
Verder is het van belang om voldoende dimensionering te hebben bij de pompen, silo’s en rioolbuffer. Een teler moet nagaan of er voldoende buffercapaciteit is, want hij is hier zelf verantwoordelijk voor. Ook bij de (toekomstige) realisatie van een zuiveringsbuffer moet rekening worden houden met extra (reinigings)water tijdens de teeltwisseling. Vellekoop: “Het is van belang dat bij investering in een zuiveringsinstallatie voor gewasbeschermingsmiddelen de capaciteit voldoende groot is om ook grote hoeveelheden water, zoals bij de teeltwisseling, te kunnen zuiveren.”

Opstartfase teelt
Niet alleen tijdens de teeltwissel meet de gemeente meer afvalwater in het rioolsysteem. Ook in de eerste (winter)maanden van de nieuwe groenteteelt krijgen de planten meer water toegediend dan ze opnemen. Hierdoor is er een overschot aan water, waardoor er extra water in het systeem zit. Daardoor komt er ook meer water in het riool terecht, zo wijzen de rioolregistraties uit.

Kijk hier voor meer informatie.