SERIE TEELTWISSELING: "Matten droogtrekken, drainwater hergebruiken en vuil water naar rioolbuffer"

Van Adrichem Kwekerijen teelt in Steenbergen 15 hectare tomaten. Hiervan is 6 hectare belichte snoeptomatenteelt op kokos, waarvan in augustus de teeltwisseling heeft plaatsgevonden. Van de 9 hectare onbelichte trostomatenteelt op steenwol gebeurt dat in december. Allebei de teelten op hangende goten zijn volledig gesloten.

Aan het einde van de teelt maakt Van Adrichem de drainwatersilo’s zo leeg mogelijk door het meeste drainwater her te gebruiken. Ook geeft de teler minder water, zodat het tomatengewas de matten droog trekt. “In de zomer gaat dat sneller dan in de winter, doordat het gewas meer water opneemt. Ook het kokos is eerder droog dan de steenwol”, zegt Geert van Adrichem. “Bij de wisseling van de belichte teelt passen we tien dagen voor het einde van de teelt de waterhuishouding aan. Bij de onbelichte teelt hebben we langer nodig en houden daar rekening mee. In december zijn de matten veel moeilijker gelijkmatig droog te krijgen door onder andere uitval van planten en het gewas dat niet zoveel vocht meer opneemt.”

Kolkput afdoppen
Bij de teeltwisseling worden de afgedragen gewassen met matten uit de kas gereden en voor afvoer buiten op het erf neergelegd. “Om te zorgen dat er geen drain- en percolaatwater (water dat vrijkomt bij vertering gewassen, redactie) van de teeltmatten en gewassen via de kolkputten naar het oppervlaktewater lekt, nemen we enkele maatregelen. De lozingspijp naar het oppervlaktewater doppen we af en in de eindput plaatsen we een pomp, die het water naar het riool afvoert.”

Binnenkant kas
De binnenkant van de kas wordt met Fluselforte in- en afgespoten. Omdat tijdens de teeltwissel grondfolie ook is weggehaald, valt het meeste schoonmaakwater op de grond en zakt erin weg. Een klein gedeelte komt op de teeltgoten terecht, die niet afgedekt zijn met folie. “De goten spuiten we in met chloor en daarna schoon. Dat water vangen we niet op in de vuile drainwatersilo, maar lozen we dit jaar nog via de rioolbuffer op het riool. Volgend jaar zullen we dat water moeten zuiveren.”

Omdat de collectieve zuivering in Steenbergen niet van de grond komt, heeft Van Adrichem een zuiveringsinstallatie van de BZG-lijst aangeschaft.

Reinigen systeem
Voor het reinigen van de leidingen en druppelaars gebruikt de teler chloorbleekloog en salpeterzuur. Dit reinigingswater wordt in de rioolbuffer opgevangen. Deze buffer is ruim voldoende en nodig omdat het gedoseerd wordt afgevoerd (maximaal 0,5 m3/ha/uur). Dit wordt geregeld door telemetrie van de gemeente. Van Adrichem: “Tijdens het groeiseizoen druppelen we af en toe waterstofperoxide mee en dat wisselen we af met ECA-water, om dikke wortels (crazy roots) te voorkomen.”

Tijdens de teeltwissel laat de teler het slib van de bodem zuigen. Dat water met slibdelen gaat naar het riool. “Aan het einde van de teelt doen we ’s avonds ook wel Dutrion tabletten in de vuile drainwatersilo’s, die erin oplossen en chloordioxine vormen. Door de chloorwerking wordt het water ontsmet, zodat de silo schoon is voor nieuwe teelt.”

Nieuwe teeltfase
In zomer zet de teler de planten direct op het plantgat om door te wortelen; in winter gebeurt dat pas na drie weken. Een week voor het doorwortelen worden de waterverzadigde matten eerst op tweederde van de mathoogte met een spijker lek geprikt, zodat deze kan uitdraineren. Een of twee dagen na of vlak voor het doorwortelen wordt met een sneetje in de matzak het definitieve draingat gemaakt. “Met lege silo’s kunnen we de hoeveelheid drainwater die daarbij vrijkomt bufferen”, meldt Van Adrichem. “Het eerste doorspoelwater lozen we meestal wel op het riool. Maar als het gewas na het doorwortelen wat meer in de groei is, gaan we het opgevangen drainwater hergebruiken. ”