‘Samen aan de slag voor schoon water’

“Gezamenlijk het probleem van waterzuivering oplossen om het middelenpakket en duurzaamheidsimago van de sector te behouden”, aldus Nico van Ruiten, voorzitter van LTO Glaskracht Nederland, op het WaterEvent van afgelopen donderdag. Het door LTO Glaskracht Nederland en Wageningen UR Glastuinbouw georganiseerde event over water en emissie was met 150 deelnemers helemaal volgeboekt. Water is ‘hot’ onder de telers.

Van Ruiten ging in op het Hoofdlijnenakkoord van oktober 2015 en de individuele zuiveringsplicht op 1 januari 2018. Zuiveringscollectieven hebben, onder voorwaarden, de mogelijkheid om uitstel te krijgen tot uiterlijk 1 januari 2021. “Nog voordat de zuiveringsplicht ingaat, kunnen telers nu al zelf veel dingen doen om de waterstromen op hun eigen bedrijf aan te pakken. Geen lekstromen, geen overstorten en geen onbedoelde lozingen meer. Met recirculeren en zuivering de eigen waterstroom saneren”, is de boodschap van de voorzitter. “Verdiep je als teler in de waterzuivering, als individu of collectief, maar ook in de mobiele zuiveringsmogelijkheden. Voor het oplossen van het probleem van teveel middelen en nutriënten in het oppervlaktewater, is het niet voldoende als maar tweederde van de bedrijven daar mee bezig is. Alle telers zullen mee moeten doen en dat gaat makkelijker in een collectief of per gebied. Met water moeten we dezelfde omslag maken als met energie in de afgelopen tien jaar.”

Nog veel te doen
Volgens Ingrid ter Woorst, hoogheemraad van Delfland, blijft de waterkwaliteit in de glastuinbouwgebieden achter. “Als we kijken naar de geldende normen zitten er in het oppervlaktewater nog teveel gewasbeschermingsmiddelen en teveel voedingsstoffen, zoals stikstof en fosfaat. We moeten samen aan de slag voor schoon en gezond water. Dit is niet alleen in het belang van het waterschap, maar ook van de glastuinbouw.” Zij noemde een drietal redenen, die hiervoor van belang zijn: het duurzame imago van de sector en consument, het toelatingsbeleid van gewasbeschermingsmiddelen en de eerlijke concurrentie. “Als het oppervlaktewater vrij is van middelen, is er in de Tweede Kamer geen discussie over middelenverboden nodig. Bij eerlijke concurrentie gaat het om een ‘level playing field’. Koplopers doen investeringen en daarmee hun best om aan de normen te voldoen. Het peloton van telers doet dat (nog) niet en hebben daarmee onterecht een financieel voordeel”, aldus Ter Woorst.

Goede samenwerking
Van Ruiten geeft aan dat samenwerking tussen telers en waterschap nodig blijft. “Maar het begint op het eigen bedrijf. Het is de verantwoordelijkheid van iedere teler om aan de zuiveringsplicht te voldoen.”

Ter Woorst is vol lof over de samenwerking met LTO Glaskracht voor uitwisseling van informatie en overleg. “Alleen loop je harder, maar samen kom je verder.” In de presentatie liet ze verschillende foto’s van lozingen op sloten zien, die de controleurs regelmatig tegenkomen. “Het gaat om bewustwording bij de telers. Denk goed na wat je doet en loop ook eens een rondje om de kas, dan zie je wat er aan de hand is.”

Onderzoeksprogramma water
Margreet Schoenmakers, programmamanager Water van LTO Glaskracht Nederland, lichtte het onderzoeksprogramma van Glastuinbouw Waterproof toe. Vanaf 2013 is er al veel onderzoek gedaan. “Door de zuiveringsplicht is het nu in een stroomversnelling gekomen. Alles is gericht op het behoud van middelen en imago. Telers die kennisvragen over water hebben, kunnen dat laten weten”, meldt de programmamanager. Momenteel zijn er acht projecten ingediend binnen het programma Glastuinbouw Waterproof. Binnenkort wordt bekend welke onderzoeken volgend jaar starten. De onderzoeksprojecten en diverse tips en tools zijn te vinden op www.glastuinbouwwaterproof.nl.

Schoenmakers geeft telers het volgende advies: “Kijk op het eigen bedrijf hoe groot de waterstromen zijn en gebruik daarvoor bijvoorbeeld de KasWaterWeter. Bepaal hoe gesloten je kunt telen en hoeveel water je eventueel moet zuiveren met een gecertificeerde vaste zuiveringsinstallatie. Bij kleine hoeveelheden water kan dat ook met een mobiele installatie.” De BZG heeft de eerste zuiveringsinstallatie gecertificeerd, die tenminste 95% zuiveringsrendement haalt. Dit jaar worden nog goedkeuringen voor enkele installaties verwacht. Mobiele zuiveringsinstallaties zijn in ontwikkeling.

Duurzaam watergebruik
Ellen Beerling van Wageningen UR Glastuinbouw vertelde over de verdere verduurzaming van het watergebruik in de toekomst. “Op korte termijn gaat er veel aandacht uit naar het beperken van de lozingen in verband met de stikstofnorm en het zuiveren van lozingswater vanwege gewasbeschermingsmiddelen. Op de lange termijn gaat het om nulemissie door het sluiten van de kringlopen van water, stikstof en fosfaat, maar ook om emissieloos telen inclusief hergebruik van verdampingswater. Het sluiten van kringlopen op gebiedsniveau is ook een te volgen weg.” De focus van het toekomstige onderzoek ligt op het meten en sturen van de waterkwaliteit op het gebied van voeding, micro-organismen, natrium, additieven en gewasbeschermingsmiddelen.

Na de inleidingen waren er posterpresentaties en bezoeken aan kasproeven, gevolgd door twee rondes workshops over onder andere waterstromen, nulemissies, zuiveringsclusters- en technieken, zorg- en zuiveringsplicht voor de grondteelt. 

Meer nieuws