Onderzoek met humaten tegen natriumschade doodlopend spoor

Tijs Kierkels

Humus helpt de plant om sporenelementen op te nemen en gezond te blijven. De vraag was of componenten van humus – humaten – ook in staat zijn natrium te binden. Of wellicht de tolerantie van het gewas voor natrium te verhogen. Belangrijk vanwege de toenemende wens om al het drainwater te recirculeren.

Micro-organismen in grond of substraat breken organische stof af. Een deel vliegt weg als CO2, een deel blijft over als stabiele organische stoffen. Deze laatste heten humaten. Het is een verzamelnaam voor stoffen als humine, fulvozuur en humuszuur. “Zulke stoffen zijn nuttig voor de plant. Ze maken het bijvoorbeeld gemakkelijker om sporenelementen op te nemen. Dat is bekend voor ijzer, mangaan, zink en koper”, vertelt projectleider Chris Blok van Wageningen University & Research (WUR).

Spuien
In de praktijk bestond de indruk dat humaten ook een rol kunnen spelen bij het toelaten van hogere natriumgehaltes in het substraat. Dat is interessant omdat juist het oplopen van natrium een belangrijk reden is voor spuien en dus een sta-in-de-weg bij (zoveel mogelijk) emissieloos telen. Blok: “De rol van humaten zou tweeledig kunnen zijn. Enerzijds zouden de stoffen natrium buiten de plant kunnen houden, anderzijds zouden ze bij opname door de plant natrium kunnen vasthouden, zodat het niet schadelijk wordt.”

Om dit te testen, teelden de onderzoekers Chinese kool en sla bij een hoog natriumniveau, namelijk 14 mmol/l. De ene partij planten kreeg humaten, de andere niet. De partners in dit deelonderzoek zijn naast de WUR: Humintech, Glastuinbouw Nederland en het ministerie van LNV.

EC van belang
In 2018 leek toevoegen van humaat wel degelijk nuttig. De planten groeiden 5-10% beter. De reden bleek te zijn dat het gewas zonder humaten te weinig kalium kon opnemen. Nadere analyse leerde dat dit effect zich voordeed bij een EC van 3,5 en niet bij 4. Bij de lagere EC werd K verdrongen omdat het hoge Na-gehalte te veel ruimte innam. Bij het hogere EC-niveau was geen verschil meer tussen de behandelingen.

“De conclusie daaruit is dat humaten wel een positief effect kunnen hebben bij een onevenwichtige voeding”, zegt de onderzoeker. “Maar als je alles goed hebt ingesteld, moeten we concluderen dat humaten geen invloed hebben op natriumopname”, zegt hij. “Ook binden humaten natrium wel een beetje, maar te weinig om interessant te zijn.”

Binding te laag
Dit laatste bleek uit analyse van de drab onderin de waterbakken waar de sla op groeide (er was gekozen voor waterteelt om interactie met het substraat uit te sluiten). “In de drab vonden we wel relatief meer gebonden natrium dan kalium en calcium, maar de binding is te laag voor de praktijk”, concludeert Blok.
Wegens te weinig perspectief wordt het onderzoek met humaten niet voortgezet.

Lees meer over dit project via onderstaande link.

Meer nieuws