HH Delfland spoort lozingen en lekkages op met eDNA

Hoogheemraadschap Delfland

Het onderzoek van Hoogheemraadschap Delfland naar environmental DNA (eDNA) bij het opsporen van lozingen en lekkages uit de glastuinbouw laat veelbelovende resultaten zien. Met deze nieuwe techniek kunnen zij DNA sporen van tomaat en paprika meten in oppervlaktewater. Die geven aanwijzingen voor de bron van een lozing of lekkage.

Delfland werkt hard aan schoon, gezond en levend water in het hele gebied. Dat doen zij onder meer door het water te beschermen tegen gewasbeschermingsmiddelen en voedingsstoffen. Met 1.500 bedrijven heeft de glastuinbouw daarop veel invloed. Daarom wordt samen met de glastuinbouwsector gewerkt aan het terugdringen van lozingen en lekkages uit de kassen. Die samenwerking loont, maar Delfland vindt nog te vaak voedingsstoffen en gewasbeschermingsmiddelen in het water die uit de kassen komen. Dat is slecht voor de waterkwaliteit en de biodiversiteit en daarmee voor de leefomgeving. Veelal zijn lekkages onbewust en zijn lozingen meestal te wijten aan calamiteiten. Worden er bewuste lozingen geconstateerd, dan treden handhavers op gepaste wijze op.

eDNA methode
Helaas lukt het Delfland nog niet om lozingen en lekkages op te sporen. Dit heeft te maken met breed werkende gewasbeschermingsmiddelen, die niet meer naar één specifieke teelt te herleiden zijn. Daarom heeft het hoogheemraadschap een onderzoek laten doen naar de mogelijkheid om eDNA methode in te zetten voor de opsporing. Het onderzoek is gefinancierd vanuit het eigen innovatiefonds in samenwerking met Datura, een onderzoeksbureau dat DNA-onderzoek toepast om de effectiviteit en efficiëntie van ecologische monitoring te vergroten.

Hoe werkt het?
Als handhavers een lozing vaststellen, wordt een monster van het water genomen voor onderzoek in een laboratorium. Het lab onderzoekt het monster op circa driehonderd stoffen die in het water zitten. Dit is een uitgebreid en kostbaar onderzoek dat vaak lang duurt. In dat water zitten ook sporen (eDNA) van het gewas dat wordt verbouwd in de kas waaruit de lozing afkomstig is. Die zijn veel sneller en goedkoper te vinden en dat maakt het voor Delfland makkelijker om de bron te vinden. Het onderzoek heeft zich vooralsnog gericht op tomaten en paprika. Met deze methode kan met 99% zekerheid de bron worden achterhaald. Zowel een positieve als negatieve test geeft inzicht in het zoekgebied.
Nu Delfland weet dat deze methode veelbelovend is gaan zij de aanpak in de praktijk brengen. Ook wordt onderzocht of eventueel andere waterschappen een eDNA test kunnen ontwikkelen voor andere gewassen. Zo is het mogelijk om kennis en kosten te delen.

Meer weten over dit onderzoek? Lees het rapport in de bijlage.

Meer nieuws