‘De weg naar schoon water moet project van samenwerking zijn’

Roger Abbenhuijs

Sinds de waterzuiveringswet komen op de website van Glastuinbouw Waterproof regelmatig handhavers en toezichthouders aan het woord. Rode draad in hun boodschap is het belang van samenwerking tussen ondernemers en bevoegd gezag om tot het gewenste resultaat te komen. Cymbidiumteler Leo van der Helm uit Nootdorp bevestigt dat belang, met name omdat hij de enorme negatieve impact heeft ervaren als begrip en goede communicatie ontbreken.

Het project Gebiedsgerichte controle, dat ook in teeltgebied Nieuwkoopseweg wordt uitgerold, is volgens Van der Helm een voorbeeld hoe het kan. “Beter nog, hoe het moet. Het gaat om transparantie, communicatie en wederzijds begrip. De rol van waterschappen en hoogheemraadschappen moet primair adviserend zijn. Door snel in gesprek te gaan met ondernemers kom je met elkaar tot het beoogde doel: schoner oppervlaktewater. Als te snel wordt gekozen voor het uitdelen van forse boetes dan kom je als partijen tegenover elkaar te staan in plaats van naast elkaar. Met een slechte pers als gevolg en een deuk in het imago van de glastuinbouw, dat moet anders.”

Sanctie
De teler van snij-cymbidium voelt de behoefte om zijn verhaal van vorig jaar te delen, omdat het een voorbeeld is hoe het niet moet en wat de persoonlijke schade daarvan kan zijn. De discussie ging over zijn stikstofcijfers en niet om de verplichte waterzuivering. Daarvoor liepen plannen voor collectieve zuivering, dus die verplichting was nog niet van toepassing. “Al in 2000 hebben we investeringen gedaan, vooruitlopend op strengere wetgeving. Bovendien heb ik altijd mijn stikstofcijfers netjes aangeleverd. In die jaren is de hoeveelheid stikstof die we hebben geloosd al gedaald, maar de norm werd ook steeds strenger, dus zat ik er soms boven. Dat resulteerde in een sanctie en de verplichting om met ingang van 1 juli 2018 te gaan recirculeren. Dat betekende een silo erbij en een investering van ongeveer € 75.000 in een zuiveringsunit.”

Steun
Leveranciers zaten echter nog middenin de hectiek als gevolg van de zuiveringsplicht, waardoor ‘vandaag besteld’ niet betekende ‘morgen draaiend’. Die vertraging leidde bij een controle in augustus tot een boete van € 10.000. “Dat terwijl we konden aantonen meteen in actie te zijn gekomen, maar te maken hadden met overmacht. Uiteraard hebben we bezwaar aangetekend, waarbij we belangrijke steun kregen van Guus Meis van Glastuinbouw Nederland, die de handelswijze ook beoordeelde als unfair.”
Een maand later volgde een nieuw bezoek van de controledienst. Op dat moment werd de installatie gefinetuned, een dag later draaide het systeem probleemloos. “De controleur toonde begrip, gaf aan twee dagen later terug te komen. Dat heeft hij niet gedaan, maar twee weken later lag er wel een nieuwe boete van hetzelfde bedrag in de bus”, zo vat Van der Helm samen. De financiële en persoonlijke impact was enorm en volgens de ondernemer geheel onnodig. “Slapeloze nachten, stress, noem maar op. We hebben nogmaals bezwaar aangetekend en vervolgens een gesprek aangevraagd met het college van B&W van gemeente Pijnacker-Nootdorp, waarbij ook Guus Meis en Theo Ammerlaan aanwezig waren. Met name het persoonlijke, emotionele betoog van mijn vrouw Sandra maakte indruk.” Het resultaat van alle inspanningen mocht er zijn. “We zijn tot een oplossing gekomen die zowel voor mijn bedrijf als voor bevoegd gezag werkbaar was.”

Draagvlak
Dit praktijkvoorbeeld bevestigt volgens Leo van der Helm het belang van samenwerking tussen genoemde partijen. “Er is in dit teeltgebied veel draagvlak voor de gebiedsgerichte controle. Transparantie is daarbij essentieel, we hebben als telers immers een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Als telers kunnen we onze ogen niet meer sluiten voor ongeoorloofde praktijken, daar moeten we elkaar op aanspreken. Fouten maken is menselijk, maar bewust onrechtmatig handelen uit den boze. Als land- en tuinbouw liggen we toch al onder een vergrootglas, daar hebben we mee te maken. Maar de overheid zou best wat kritischer mogen kijken naar het consumentengedrag. Wij moeten verplicht zuiveren, maar huishoudens spoelen grote hoeveelheden medicijnen door het riool. Dat kan niet”, zo besluit Van der Helm.

Meer nieuws