Optimalisering watergift in grondteelt om emissie te beperken

Naast de zuiveringsplicht heeft de grondteelt te maken met de zorgplicht. Telers met grondgebonden teelten moeten aan kunnen tonen dat zij met water en meststoffen gewasgericht bezig zijn en de emissie naar grond- en oppervlaktewater zoveel mogelijk beperken. Optimaliseren van de watergift naar behoefte van het gewas is een goed instrument om die emissie te beperken.

Lagere watergift
Door het project emissiebeperking heeft chrysantenteler Peter Janssen van Janssen Maasbree Flowers ervaring met de lysimeter om de watergift op de gewasbehoefte af te stemmen. De lysimeter is een ingegraven drainbak, die de uitspoeling naar de ondergrond opvangt. Door het oppompen van dat water is de hoeveelheid drain te meten. In de drainbak zijn nu vochtsensoren aangebracht, die de teler gebruikt om te bepalen bij welk vochtgehalte hij teveel water geeft.

“We zijn dertig procent minder water gaan geven en in kleinere beurten. Minder water geven is in de winter gunstig voor de groei, omdat het water dan koud is en je het gewas niet onnodig koelt”, zegt Janssen. De teler geeft aan dat een chrysantengewas wel meer verdampt dan de verdampingsmodellen aangeven.

Vochtsensoren plaatsen
Naast een lysimeter staan er op het chrysantenbedrijf draadloze vochtsensoren, die op 30, 40 en 60 cm diepte in de grond zijn geplaatst. Door meer naar behoefte van het gewas water te geven, wordt de emissie naar de ondergrond beperkt. “Bij teveel gieten, moet een teler zich afvragen wat de gewasbehoefte is”, zegt René Corsten, snijbloemenadviseur bij Delphy. “Door sensoren te plaatsen en de meetwaarden van deze sensoren te volgen, krijgt een teler een goed beeld om de watergift op de gewasbehoefte af te stemmen. Ook kijken of het tijdstip van de gietbeurt de juiste is.” Verder adviseert hij telers om met de grondboor de kas in te gaan om te kijken waar natte en droge plekken zitten.

Lichtsom en watergift dagelijks noteren
Bij chrysant geeft een stralingssom van 500 Joules een verdamping van 1 liter per m2. Voor andere gewassen kan dit anders zijn. Registreren van de lichtsom en watergift geeft inzicht of de watergift is afgestemd op de instraling. Hieruit volgt dan een bedrijfsspecifieke relatie tussen de stralingssom en de watergift, die op de verdamping is afgestemd. Corsten: “Zo kan het zijn dat uit de combinatie van vochtsensoren en de registratie van lichtsom en watergift volgt dat je bij 400 Joules instraling al een liter water per vierkante meter moet geven om het hele jaar een goede vochtbalans in de grond te hebben. In de licht- of watermeters kunnen ook afwijkingen voorkomen, waar rekening mee moet worden gehouden.”

Een verdampingsmodel installeren op de klimaatcomputer kan een goed hulpmiddel zijn. Dit model houdt rekening met de instraling, belichting en buistemperatuur. “De watergift moet in de zomer overeenkomen met de instraling, anders heb je geen balans. In de winter nog de belichting bij de lichtsom tellen. Met de totale lichtsom van zon en belichting heb je de meeste gewasverdamping wel te pakken. Daar komt de verdamping van de grond nog bij.”

Goede waterverdeling
Een goede waterverdeling van de regenleiding is ook van belang voor de emissiebeperking. Met een meetstraat voor precisie irrigatie zijn met behulp van regenmeters de waterhoeveelheden op de grond te meten. “De verschillen kunnen behoorlijk groot zijn; soms tot wel twee keer zoveel water in de meetbekers. De juiste dop voor de regenleiding kiezen is dus van belang”, aldus de adviseur.

Om kwel of inzijging in de teeltgrond tegen te gaan, zijn er verschillende mogelijkheden. Bijvoorbeeld een tweede drain of een ringdrain buiten het bedrijf om aan te leggen voor het afvangen van het kwel- of inzijgingswater. Volgens de adviseur zijn er genoeg kansen om de emissie naar beneden te brengen en is een grondteelt met vrijwel geen emissie haalbaar.

Meer nieuws watergift

Optimalisatie watergift

Welke maatregelen kunt u treffen om, tegen betrekkelijk geringe kosten, de hoeveelheid spui te beperken? Lees meer hierover in de factsheet en bekijk…

Lees meer