‘Nederland haalt doelen KRW mogelijk niet, laten we zorgen dat het niet aan ons ligt’
“Mogelijk gaat Nederland de doelen van de Kaderrichtlijn Water niet halen, maar laten we als glastuinbouw zorgen dat het niet aan ons ligt." Dat was de boodschap die Guus Meis, beleidsspecialist Water & Omgeving bij Glastuinbouw Nederland, mee gaf aan de zestig bezoekers van de Waterdag 2024 van Vertify en Glastuinbouw Nederland. Deze vond op 11 juli plaats bij Vertify in het World Horti Center in Naaldwijk. Er is volgens Meis extra actie van telers nodig omdat de waterkwaliteit in glastuinbouwgebieden nog onvoldoende op orde is.
Glastuinbouwbedrijven moeten hun verantwoordelijk nemen als het gaat om verbetering van de waterkwaliteit. Meis noemt dat ‘goed huisvaderschap’. Maar wat houdt dat in? Wat telers volgens Meis als eerste kunnen doen is de IPM-tool toepassen als ze hun gewasbeschermingsplan opstellen. “Dat helpt je om de inzet van gewasbeschermingsmiddelen verder te beperken.” Daarnaast is het zaak op de hoogte te blijven van de nieuwste inzichten in weerbaar telen. “Dat kan bijvoorbeeld via een gewasbeschermingsadviseur.”
Bezoek regionale bijeenkomsten over waterkwaliteit, is een volgende tip van Meis. "Let er verder op dat je nieuwe watertechnische installaties kunt laten voorzien van een HortiQ-certificering. Daarmee heb je een kwaliteits- en onderhoudsgarantie wat helpt om ervoor te zorgen dat installaties lekvrij functioneren.”
Verder moeten telers ervoor zorgen dat ze hun waterstromen goed in beeld hebben. “Weet waar je buffers, lozings- en overloopleidingen zitten. En vergeet niet om vage pijpjes die in de sloot uitkomen, af te dichten of te verwijderen.” Andere adviezen zijn om geen hemelwater op het riool te lozen en bij substraatteelten de onderbemaling regelmatig te bemonsteren op nitraatgehalte.
Watercoach
Alles bij elkaar komt er heel wat kijken bij ‘goed huisvaderschap’. Meis adviseert daarom een watercoach uit te nodigen om op het bedrijf te komen kijken. “De watercoach helpt om inzicht te krijgen in verbetering van het watermanagement op het bedrijf; zeg maar om bedrijfsblindheid te doorbreken. In het Westland en Oostland zijn al watercoaches actief. Andere regio’s zullen snel volgen.”
Aandachtspunten in het watersysteem
Jim van Ruijven, onderzoeker watertechnologie bij Wageningen University Research Business Unit Glastuinbouw, liep met de aanwezigen nog een reeks punten na die in het watersysteem aandacht verdienen. In grondteelten gaat het daarbij om het voorkomen van uitspoeling van nutriënten, in substraatteelten om het voorkomen en aanpakken van lekkages. Daarnaast is de teeltwisseling een risicovol moment als het om weglekken van water gaat. Andere aandachtspunten in de substraatteelt betreffen volgens Van Ruijven: percolaat (restwater uit substraatmatten en plantsap uit plantmateriaal), het drainwater tijdens de teelt, het filterspoelwater, het hergebruik van spoelwater en het bodemslib in drainsilo’s.
Onderzoeksprojecten
Margreet Schoenmakers, programmamanager innovatie Water & Plantgezondheid van Glastuinbouw Nederland, benadrukte het belang van de lopende onderzoeksprojecten vanuit de innovatieprogramma’s Glastuinbouw Waterproof en Het Nieuwe Doen in Plantgezondheid. Beide programma’s, gefinancierd via Kennis in je Kas (KijK), zijn van belang als het gaat om verbetering van de oppervlaktewaterkwaliteit. “Een gezond gewas vormt immers de basis voor nagenoeg emissie- en residuvrij telen in 2040. Daarnaast willen we in 2027 nagenoeg vrij zijn van emissies naar de omgeving en een waterefficiënte emissieloze kas hebben”, aldus Schoenmakers.
Vanuit Glastuinbouw Waterproof lopen er in totaal dertien onderzoeksprojecten die relevant zijn voor het halen van deze ambities. In de workshops kwamen onder andere aan bod: ‘Grenswaarden waterkwaliteit’, ‘Organische stof in recirculatiewater voor sturing microbiële diversiteit en functionaliteit’, ‘Telen op water’ en ‘Nutriënten uit afvalwater’.
Ook vanuit Het Nieuwe Doen in Plantgezondheid zijn er tal van onderzoeksprojecten relevant voor emissiebeperking en verbetering van de waterkwaliteit. In de workshops was er aandacht voor twee daarvan: ‘Effecten nutriënten op ziekten en plagen’ en ‘Precisie gewasbescherming glastuinbouw’.
Bekijk hier de presentaties van de bijeenkomst.