Emissiemanagement en grondgebonden teelten

“Grondtelers ontkomen niet aan de zuiveringsplicht, maar moeten voorkomen dat ze kwel- en inzijgingswater aan het zuiveren zijn”, zegt René Corsten, snijbloemenadviseur bij Delphy.

Bij twintig procent van de grondgebonden teelten is kwel en inzijging een probleem. Gesloten telen is bij deze teelten minder makkelijk te realiseren dan bij substraatteelten. Ook zijn de waterstromen, waarvan de watergift en het drainagewater de belangrijkste zijn, minder doorzichtig.

Waterstromen in beeld brengen
“De moeilijkheid bij het in beeld krijgen van de waterstromen is dat drainagewater meestal meer ‘soep’ dan drainwater is en de daarvoor gebruikte watermeters matig zijn en veelal vastlopen”, vertelt de teeltadviseur. Grondtelers moeten er tevens voor zorgen dat alle  andere waterstromen, ook die van condenswater en filterspoelwater, in beeld zijn en op de juiste manier worden verwerkt.

Is grondteelt gesloten te krijgen?
Volgens de teeltadviseur is de grondteelt moeilijk volledig gesloten te krijgen. “De emissie naar het oppervlaktewater is, eventueel met ondersteuning van zuivering, gesloten te krijgen. De emissie naar het grondwater is bijna geheel gesloten te krijgen, maar nooit helemaal. Het zwakke punt bij grondgebonden teelten is dat je niet weet wat er in de ondergrond gebeurt. Hoeveel kwelwater komt er naar boven? Dat maakt het allemaal minder doorzichtig hoeveel water er terugkomt.”

Hergebruik drainagewater
Om naar nul-lozing te gaan is hergebruik van drainagewater noodzakelijk. Belangrijke aandachtspunten daarbij zijn: de hoeveelheid, de EC en hoeveelheid ballast van Na, Cl, SO4 en HCO3. Daarnaast verdient ook het bemestingsschema aandacht. Natrium- en chloorgehalten moeten voldoende laag zijn voor hergebruik. Bij langdurige inbreng (twee tot vier jaar) van extra natrium kan de grondstructuur achteruit gaan door hogere bezetting aan het klei-humuscomplex (CEC), waardoor de groei onder druk komt te staan.

Hoge gehaltes
Het sulfaatgehalte is vrijwel altijd hoog in het drainagewater, waardoor bij hergebruik de grondteler geen sulfaathoudende meststoffen, zoals bitterzout, hoeft te gebruiken. Een hoog gehalte bicarbonaat kan voor vervuiling in het watergeefsysteem zorgen en geleidelijk de pH van de grond verhogen. De voedingsoplossing moet naar 5,5 pH worden aangezuurd. Ook nuttige elementen zoals Ca, Mg en NO3 zijn in het drainagewater aanwezig. De ondernemer kan de samenstelling van de mestbakken hierop aanpassen.

Gelijkmatige waterverdeling
Wanneer er teveel drainagewater terugkomt, kan de grondteler proberen de hoeveelheid te verlagen door de watergift op de gewasbehoefte af te stemmen. Bij een krappere watergift is het belangrijk dat de verdeling zo gelijkmatig mogelijk is, zowel horizontaal als verticaal in de kap. Een ander punt is hoe diep de grondwaterstand is en de drainage ligt, die door compost oprijden vaak dieper is komen te liggen. Als de drainage op 90 cm diepte ligt en de grondwaterstand boven de drainage uitkomt, dan is met een kniebocht op de drainage het grondwater te verhogen (tot maximaal 80 cm) om op deze manier de hoeveelheid drainagewater te verlagen.

Maatwerk kwel en inzijging
Om een case voor kwel en inzijging te bouwen, moeten grondtelers data van de watergiften en drainagehoeveelheden door het jaar heen verzamelen. Om zelf inzicht te krijgen in de verhouding drainagewater – bedrijfsvreemd water kan het zinvol zijn regelmatig, vooral in periodes van kwel en inzijging, het drainagewater te laten controleren op voedingselementen en bij voorkeur ook op gewasbeschermingsmiddelen. Dit is geen wettelijke verplichting, maar een goed inzicht in de waterstromen (kwantitatief en kwalitatief) vergemakkelijkt het gesprek met bevoegd gezag over eventueel maatwerk.

LTO Glaskracht werkt aan maatwerk voor overmatige kwel en inzijging. Het voorstel daarbij is om de invulling van de zuiveringsplicht aan te passen in geval van overmatige hoeveelheden bedrijfsvreemd kwel/inzijgingswater. Het te lozen drainagewater hoeft dan mogelijk maar gedeeltelijk gezuiverd te worden.

(bron: Nieuwe Oogst)

Meer nieuws gietwater