Zorg- en zuiveringsplicht voor grondteelt

Met ingang van 1 januari 2018 moet het drainagewater bij lozing worden gezuiverd van gewasbeschermingsmiddelen. Hoe voldoe je aan de ‘zorgplicht’ voor de grondteelt? Moet al het drainagewater worden gezuiverd? Hoe beperk je de hoeveelheden drainagewater? Wim Voogt, onderzoeker Wageningen UR Glastuinbouw, is op het WaterEvent 2016 ingegaan op deze vragen.

‘Gieten op maat’
Voor de grondteelt moeten de oplossingen worden gezocht in ‘gieten op maat’, hergebruik van drainagewater en kwel/inzijgbeperkende maatregelen. Bij ‘gieten op maat’ gaat het om beregenen of druppelen op basis van de gewasvraag. Met een goed verdampingsmodel is een berekening te maken, maar het kan ook met een rekenregel van bijvoorbeeld 2 mm per 1000 J/cm2. Het gebruik van bodemvochtmeting, zoals bodemvochtsensoren of tensiometers, maakt het geheel inzichtelijk. Met een lysimeter of meting van de drainage is de hoeveelheid drain fysiek te controleren.

Hergebruik drainagewater
Vanwege kwel vanuit de ondergrond of inzijging vanuit de sloot is hergebruik van drainagewater niet altijd mogelijk. Soms is het drainagewater gewoon teveel of te zout en dus niet te gebruiken. Voor het hergebruik van drainagewater is de waterkwaliteit van belang, waarbij ziektekiemen en zoutgehalte (EC, Na, Cl en Ca, SO4) een rol spelen. Het maximaliseren van hergebruik kan beter niet op basis van EC worden gedaan, maar op het aanwezige Na of Cl gerealiseerd. Voor grondteelt is 2-2,5 mmol NaCl per liter gietwater acceptabel. Afhankelijk van de concentratie in de drain is te berekenen hoeveel je kunt bijmengen. Is dit bijvoorbeeld gemiddeld 5 mmol/l, dan is ongeveer 40-50% van het water her te gebruiken. Stelt een grondteler de grens op 3 mmol NaCL, dan is zelfs hergebruik van 60-80% van het drainagewater mogelijk.

Beperking kwel en inzijging
Een dubbel drainagenet om het beregeningsoverschot en kwelwater apart af te voeren, is niet haalbaar gebleken. De aanleg is te duur en niet mogelijk in bestaande situaties, vanwege de diepe grondbewerking met zware machines. Bovendien zijn er door kwelplekken ongelijke omstandigheden in een bedrijf. Ook is het de vraag of scheiding van ondergrondse waterstromen mogelijk is en hoe je dat moet regelen.

Kniebocht op drainage
Een verhoogde grondwaterstand kan er voor zorgen dat het grondwater het beregeningsoverschot in de grond naar boven drukt. Met een kniebocht op de uitstroom van de hoofddrainage is een verhoogde grondwaterspiegel boven de drainage te bereiken. Op een leliebedrijf loopt sinds mei een praktijkproef op een draincompartiment van 5000 m2. De waterbalans, het vochtgehalte en de grondwaterstand worden gemonitord. Uit de metingen tot nu toe lijkt het effect niet groot.

Meer nieuws drainage

Werken met humaten

In de PPS Voorkomen en bestrijden emissies kasteelten, onderzoekt Wageningen University & Research onder andere de relatie tussen natrium en de plant.…

Lees meer