Ondergrondse waterberging voor hergebruik restwater Suiker Unie
In Dinteloord is een hoogstaande, duurzame zoetwatervoorziening gerealiseerd voor het glastuinbouwgebied Nieuw Prinsenland (200 hectare). Gezuiverd restwater van de naastgelegen suikerfabriek van Suiker Unie wordt in het najaar in grote volumes omgezet naar goed gietwater voor de teelten in de kassen. Ondergrondse waterberging ASR (Aquifer Storage and Recovery) in brakke grondlagen maakt het mogelijk om altijd voldoende zoetwater beschikbaar te hebben als de lokale tuinbouw om water vraagt. Tuinders zijn zo verzekerd van voldoende hoogwaardig gietwater, ook bij langdurige droogte in de zomer.
Restwater oplossing voor watertekorten
De ondergrondse waterberging in Dinteloord (Noord-Brabant) is ontwikkeld door wateronderzoeksinstituut KWR en de Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij (TOM) en is in coöperatieve eigendom van de tuinders. Continue beschikbaarheid van een zeer goede en betrouwbare kwaliteit zoetwater is essentieel voor de tuinders, maar lastig te realiseren in een omgeving met beperkte zoetwateraanvoer en brak grondwater. Ondanks dat al het hemelwater in conventionele bovengrondse bassins wordt opgevangen, blijft in droge perioden een fors zoetwatertekort bestaan.
Suiker Unie verwerkt van september tot januari ruim 3 miljoen ton suikerbieten tot suiker; een proces waarbij vooral veel water vrijkomt. Een suikerbiet bestaat immers voor driekwart uit water. Een deel van dit restwater wordt nu gezuiverd tot hoogwaardig zoetwater en is beschikbaar voor de tuinders als aanvullende gietwaterbron. De tuinbouwgewassen groeien dus op restwater van suikerbieten. De uitdaging bleef echter: waar laat je dit grote watervolume enkele maanden of zelfs jaren tot het moment van vraag? De ondergrond biedt uitkomst.
Ondergrond overbrugt tijd tussen wateraanbod- en vraag
Jaarlijks voorziet het ondergronds waterbergingssysteem in 300.000 m3 aanvullend gietwater, bovenop het hemelwater dat door tuinders in bovengrondse bassins wordt opgeslagen. Het aanvullende gietwater wordt met acht ASR-putten in de ondergrond opgeslagen. In tijden van droogte kunnen deze putten per uur 200 m3 gietwater leveren aan de lokale tuinders, die met een ringleiding op de ondergrondse waterberging zijn aangesloten. De tuinders zijn op deze wijze altijd verzekerd van voldoende zoetwater, zonder een groot beslag op schaarse bovengrondse ruimte te hoeven doen en met behoud van de hoge waterkwaliteit. Naast levering aan de glastuinbouw wordt het zuivere water ook door de suikerfabriek zelf gebruikt. Het systeem is een mooi voorbeeld van hoe de ondergrond kan bijdragen aan het halen van waterdoelstellingen in de circulaire economie.
Onderzoek en ontwikkeling van de ondergrondse waterberging Dinteloord zijn mede gefinancierd door Topsector Water (ministerie van Economische Zaken en Klimaat) en het Europese Horizon 2020 onderzoeksproject SUBSOL (grant agreement No 642228; www.subsol.org).
